Het meest iconische gebouw van Hilversum is het in 1931 door Willem Dudok gebouwde Raadhuis. Ook in de Tweede Wereldoorlog trok dit gebouw veel bekijks. In 1942 trok de leider van de Duitse Wehrmacht het Raadhuis in.
Duitse Wehrmacht militair voor het raadhuis van Hilversum, omstreeks 1940. Collectie Hilversum in de Oorlog
Luchtbeschermingsdienst
De Luchtbeschermingsdienst (LBD) beschermde de bevolking tegen de gevolgen van luchtaanvallen. Zij waren onder andere verantwoordelijk voor de evacuatie van burgers in een (potentieel) rampgebied, het blussen van branden en het verzorgen van gewonden. De toren van het Hilversumse Raadhuis werd al vóór de Tweede Wereldoorlog als uitkijkpost in gebruik genomen. In de beginjaren van de bezetting bleef de LBD de uitkijkpost gebruiken. Zo probeerden zij de burgers zo goed mogelijk te beschermen tegen geallieerde luchtaanvallen.
Leden van de Luchtbeschermingsdienst samen met Duitse Wehrmacht militairen in de toren van het Raadhuis, 1940. Collectie Hilversum in de Oorlog
Luchtbeschermingsdienst poster voor Wijk 2 Blok E, Hilversum. Met het gemeentehuis en de AVRO studio in de tekening. Collectie Hilversum in de Oorlog
Gesigneerde foto van Friedrich Christiansen uit Wassenaar, 1940. Collectie Hilversum in de Oorlog
Wehrmachtbefehlshaber in den Niederlanden
De Wehrmachtbefehlshaber in den Niederlanden (WBN) Friedrich Christiansen vorderde in april 1942 het Hilversumse Raadhuis om zijn werkzaamheden te kunnen voortzetten. Vanaf 1940 zat de WBN in Wassenaar, maar door de steeds groter wordende dreiging van luchtaanvallen vanuit Engeland besloot Christiansen zijn hoofdkwartier te verplaatsen naar Hilversum. Christiansen overnachtte met zijn staf in de wijk Trompenberg. Later in de oorlog verhuisde Christiansen naar de Crailose villa’s Slingerbosch en Oud Crailo. Daar was het veiliger en rustiger.
WBN Friedrich Christiansen zwaait Hermann Göring uit bij villa Slingerbosch te Crailo, 1944. Collectie Hilversum in de Oorlog
Camoufleren
Door de komst van de WBN naar het Raadhuis moesten de veiligheidsmaatregelen werden herzien. De felgele kleur van de bakstenen moest aangepast worden, want dit maakte de toren vanuit de lucht veel te goed zichtbaar. Het plan werd opgevat om de stenen groen te verven. Dit viel echter niet in de smaak bij de Hilversumse gemeenteraad. Groen verven zou het gemeentehuis onherstelbaar beschadigen. De raad verzocht hierop, samen met NSB-burgemeester Ernst von Bönninghausen, om de keuze te herzien. Na een verftest aan de zijkant van het gemeentehuis bleek dit inderdaad te kloppen. Er werd van het plan afgezien. In plaats daarvan werd besloten om de toren te camoufleren door middel van een groot camouflagenet. Ook werden er twee Flak-uitkijktorens geplaatst aan de daken. Flak (Flugabwehrkanone) is Duits luchtafweergeschut. Ook werd er een Flak-toren geplaatst boven op de AVRO-studio.
Het gecamoufleerde Raadhuis. Collectie Hilversum in de Oorlog
Flak-toren op de Vioolkist, AVRO-studio. Collectie Hilversum in de Oorlog
Na de oorlog
In juli 1945 werd het camouflagenet van de Duitse bezetter verwijderd door de gemeente. Naast Nederland was ook het Raadhuis weer vrij.
Het gecamoufleerde gemeentehuis met een Amerilkaans vliegtuig erboven tijdens de voedseldroppings, gemaakt vanaf de Tesselschadelaan. Collectie Hilversum in de Oorlog
Reactie plaatsen
Reacties