Giften
Hieronder zijn alle giften te zien die sinds 2017 zijn gegeven aan Robin Gouwswaard van Stichting Hilversum in de Oorlog. Deze schenkingen worden gebruikt bij exposities, lezingen en/of voor andere educatieve doeleinden.
28 Oktober 2024 - Nederlandse veldschep
Van Martin Veldmeijer ontvingen wij een vooroorlogse veldschep van het Nederlandse leger. Deze veldschep behoorde tot de uitrusting van de Nederlandse soldaat. Dit soort scheppen is ook nog gebruikt in mei 1940.
24 Oktober 2024 - Twee Nederlandse sabels
Recent ontvingen wij twee sabels van het Nederlandse leger. Het is niet bekend wie de drager(s) van deze sabels is/zijn geweest.
Boven: Marine Officierssabel Luitenant ter Zee M1882 van de Koninklijke Marine. Dit model is van net na de oorlog.
Onder: Marine Officiers Sabel Model 1854 voor het Korps Mariniers.
15 Oktober 2024 - Duitse veldtelefoon uit 1941
Van Marlie Maessen kregen wij deze Duitse veldtelefoon uit 1941. Deze telefoons zijn door Duitse militairen in het veld of aan het front gebruikt om contact te leggen met elkaar.
18 September 2024 - Onderzoeksmateriaal Oktoberrazzia 1944
Van Frank Welgemoed ontvingen wij het onderzoeksmateriaal van hem en zijn vader over de Oktoberrazzia en de dwangarbeid. De vader van Frank, Bert Welgemoed moest op 21 jarige leeftijd met de Oktoberrazzia mee naar Duitsland. Hij kwam in Kirchlengern terecht. Hier heeft hij net als alle anderen een zware tijd gehad, hij verloor hier zelfs zijn beste vriend. Eenmaal teruggekomen had hij last van trauma's die hij door de vreselijke periode heeft opgelopen. Pas jaren later, rond de eeuwwisseling heeft Bert Welgemoed er pas over willen praten. Zijn verhaal en het onderzoeksmateriaal wat erbij zit is voor ons van groot historisch belang omdat het ook iets vertelt over de nasleep en de littekens van deze slachtoffers.
Meer lezen over het verhaal van Frank en zijn vader kan op de onderstaande link:
https://hilversum.nl/nieuwsoverzicht/razzia-in-hilversum-over-oorlog-praten-deden-we-niet
1 Juni 2024 - NSF jubileumboek en Burger Bescherming flyer
Van Lieke Idsinga ontvingen wij een exemplaar van het NSF Jubileumboek uit 1948 en een flyer van de Burger Bescherming. De BB is de voortzetting van de Luchtbeschermingsdienst van na de Tweede Wereldoorlog. In het NSF Jubileumboek staat een artikel geschreven over de oorlog bij de Nederlandsche Seintoestellen Fabriek.
25 Juni 2024 - Voedseldroppings bordje HAKA-bedrijven 1945
Van een mevrouw ontvingen wij dit aardewerk bordje ter herinnering aan de voedseldroppings in west Nederland in 1945. Het bordje is gemaakt door Koninklijk Goedewaagen te Gouda. Aan de voorkant staat ''Inplaats van bommen, dood, verderf kwam air-droppedvoedsel op ons erf, Mei 1945''. Achterop ''herinnering aan de verwerking in de HAKA-bedrijven van de ''airdroppings'' bestemd voor het hongergebied in Westelijk Nederland Mei 1945''. (Helaas zijn er door een storing contactgegevens verloren gegaan van de schenkster, mocht zij contact met ons op kunnen nemen zullen wij de naam toevoegen aan het bericht.)
13 Juni 2024 - Verzetskranten Trouw
Van Ramon Berg ontvingen wij een stapeltje opgerolde verzetskranten van Trouw. Deze zijn met een verbouwing gevonden aan de Soestdijkerstraatweg 46. Gedurende de oorlog woonde Frits Joseph Sträter hier. Hij had contact met Gé Verheul van de verzetsgroep U61, aan de Utrechtseweg 61. Zij waren betrokken bij verzetsactiviteiten, waaronder contact met Engeland via de radio. U61 liet ook kranten van de Trouw drukken. Deze kranten zijn echter onderdeel van de landelijke editie van de organisatie van Trouw. Het is mogelijk dat 'het hoofdkantoor' een stapel verzetskranten bracht om verder te verspreiden in deze regio.
1 Juni 2024 - Duitse uitrusting en diversen
Martin Veldmeijer schonk een aantal objecten aan ons die onder andere van hemzelf en zijn vader en opa zijn geweest. In de oorlog hebben zowel zijn vader en opa spullen ontvreemd van Duitse militairen waaronder een Duitse veldschep, een reiniging set van een K98 geweer, een Duitse DKW motor onderhoud set en een Duitse SS veldfles. Tot slot kregen wij ook nog twee Engelse munitiekisten voor de 25 ponder, een Nederlandse helm en zijn eigen BB (Bescherming Bevolking) helm van na de oorlog. De vader en opa van Martin zaten allebei in het Hilversumse verzet tijdens de oorlog.
25 Mei 2024 - Handtekeningenboekje geallieerde militairen
Van Meindert Tepper kregen wij dit boekje, dat is volgeschreven met handtekeningen van Britse en Canadese militairen die na de bevrijding in Hilversum gestationeerd waren! Het boekje was van een meisje. Zij ging na schooltijd bij de militairen langs om handtekeningen te verzamelen.
24 Mei 2024 - Britse spike Bajonet
Naar aanleiding van onze tentoonstelling in het Erfgoedhuis Hilversum hebben wij deze Britse Spike bajonet voor een Lee Enfield geweer gekregen van Ad Blankenstein. Deze bajonet is door een geallieerde militair achtergelaten in Hilversum en is jaren lang in het bezit geweest van dhr. Blankenstein.
16 Februari 2024 - Oorlogszakboekje Evert Lambertus van Vulpen
Van mevrouw Van Vulpen ontvingen wij het Oorlogszakboekje van haar vader. Evert Lambertus van Vulpen zat als militair bij het Bataljon Geneeskundige Troepen. Ook hebben wij scans gekregen van Evert Lambertus van Vulpen in zijn uniform.
16 Januari 2024 - Stamkaarten familie Geleick
Van Julius Geleick kregen wij de stamkaarten van zijn gezin uit Hilversum. Ook zat hier een Distributiekaartenmapje bij waar men de stamkaarten en bonnen netjes in kon opbergen.
20 Augustus 2023 - Houtduiven Patrouilleboek Padvinderij 1945
Van Machteld van Wijk en Annette van Duivenbode ontvingen wij dit verslag van Kees die bij de padvinderij groep 'de Houtduiven Patrouille' zat. In dit verslag worden de eerste activiteiten van zijn padvindersgroep beschreven, waaronder enkele wedstrijden en bijeenkomsten. De groep maakte veel verwijzingen naar de Tweede Wereldoorlog. In het verslag zijn enkele documenten geplakt uit de Tweede Wereldoorlog.
10 Juni 2023 - Doos oorlogsmateriaal Keetelaar en Kloosterman
Van de familie Keetelaar ontvingen wij een doos met oorlogsdocumentatie van de familie Keetelaar en de familie Kloosterman. G.J. Keetelaar uit Hilversum (geboren in Bussum) zat vanaf 6 oktober 1943 tot en met 25 april 1944 gevangen in concentratiekamp Vught. H.C. Kloosterman was werkzaam bij de Nederlandsche Omroep.
9 Mei 2023 - Documenten van de Gooi- en Eemlander journalist Temmink
In mei 2023 ontvingen wij een aantal documenten uit de oorlog van de journalist Johannes A.J. Temmink die bij de Gooi- en Eemlander werkzaam was. naast persoonsbewijzen en kranten zit er ook een Journalistenpas bij. Elke journalist die tijdens de Tweede Wereldoorlog werkzaam was moest deze bij zich dragen. Na de oorlog is Johannes Temmink hoofdredateur van de Gooi- en Eemlander geweest.
31 Januari 2023 - Identiteitsbewijzen LO Landelijke Organisatie voor Hulp aan Onderduikers
Van Bertus Boelhouwer uit Hilversum ontvingen wij twee ongebruikte kaarten van de LO (Landelijke Organisatie voor Hulp aan Onderduikers). Ook kregen wij enkele zaken met betrekking tot de distributiedienst.
21 Oktober 2022 - Divers oorlogsmateriaal + Foto's opblazen NSF radiotorens
Van Leny Moolhuizen ontvingen wij diverse persoonlijke documenten, waaronder stamkaarten en persoonsbewijzen van haar familie. Ook zat hier een fotoserie van het opblazen van de NSF-zendmasten in Hilversum bij. Tot slot kregen wij een aantal bevrijdingsbrochures en boeken van mevrouw Moolhuizen.
30 September 2022 - Gooische Couranten
Van Joop Fennis ontvingen wij deze schenking. De schenking bestaat uit een aantal Gooische Couranten over de Duitse invasie van Nederland. Ook zitten er Gooische Couranten tussen uit de bezettingsjaren.
De Gooische Courant was een katholiek dagblad dat verscheen in deze regio.
April 2022 - Bevrijdingsfoto's familie Groenink
Eind April 2022 ontvingen wij van de familie Groenink een mapje met zeven foto's. De foto's zijn gemaakt net na de bevrijding van Hilversum met een Agfa Govaert Box Camera door A. Groenink-Cuperus. Er zitten beelden bij van nieuwsgierige burgers die een bezoek brengen aan het militaire camp van de Britse militairen van de 49th (West Riding) Division, ook wel bekend als de Polar Bears. Meer hierover is te vinden via de volgende link: Bevrijdingsfoto's familie Groenink.
8 april 2021 - NSB boek en briefhoofd
Deze donatie ontvingen we van Rob Westhuis. De donatie betreft het jubileumboek van de NSB uit 1941 toen ze hun 10 jarig jubileum vierden. Ook zit er een onbeschreven briefpapier bij van Anton Mussert uit zijn kantoor in Den Haag.
8 april 2021 - Stamkaart
Een bevriende verzamelaar Vincent Heimel die zich vooral bezig houdt met de regio Wijk bij Duurstede gaf ons het volgende document.
23 september 2020 - Doos met kranten
4 september 2020 - Persoonlijke documenten Marinus J. ter Wal
Van de familie Ter Wal ontvingen wij deze persoonsdocumenten van Marinus Jacob ter Wal.
Marinus J. ter Wal is in 1936 opgeroepen voor de militaire dienstplicht (mobilisatie). Tijdens de meidagen van 1940 heeft Ter Wal herstellingswerkzaamheden verricht van verbroken verbindingen. Hiervoor is hij onderscheiden met het Oorlogsherinneringskruis.
Tijdens de bezetting heeft Ter Wal zich vooral bezig gehouden met werkzaamheden bij de Nederlandsche Seintoestellen Fabriek (NSF) te Hilversum. Hier was hij smid-bankwerker.
Bij de bevrijding heeft Ter Wal vrijwillig aan de Binnenlandse Strijdkrachten deelgenomen.
Na de Tweede Wereldoorlog is Ter Wal als beroepsmilitair door het leven gegaan tot aan zijn pensioen in 1973.
8 augustus 2020 - Diverse distributiedienst documentatie
Van de familie Hunting ontvingen wij allerlei distributiedocumenten zoals (voor)oorlogse voedselbonnen en toebehoren uit Hilversum.
29 juni 2020 - Diverse bevrijdingsmaterialen en documenten
Van Daniël Doornik ontvingen wij een stapel documentatie uit Hilversum en omstreken, voornamelijk van de bevrijdingsperiode. Ook zaten er diverse documenten tussen met betrekking tot de Luchtbeschermingsdienst te Hilversum.
24 juni 2020 - Persoonlijke documentatie familie Van Baak
Van de familie Van Baak mochten wij deze documenten ontvangen:
-Twee persoonsbewijzen
-Drie distributie stamkaarten
-Een oorlogszakboekje
-Een veldzakboekje
-Vijf foto's, waarvan vier van de militaire dienstplicht.
-Twee vellen voedselbonnen
-Reclame vel voedselbonnen van de Stichting 1940-1945
23 juni 2020 - Inlichtingen voor het geval van evacuatie
Van Ellen Groot-van Hunnink ontvingen wij het volgende document.
Het document betreft een inlichting brief voor het geval van evacuatie. Vlak voor de oorlog waren de spanningen zeer hoog in Nederland, het Nederlandse volk was angstig voor een Duitse inval. Om zich hierop voor te bereiden namen ze allerlei maatregelen.
Dit document werd aan alle inwoners van de gemeente Hilversum verzonden, in deze brief staat wat je moest doen in geval van evacuatie. Er staat bijvoorbeeld welke spullen noodzakelijk zijn om mee te brengen.
De brief is ondertekend door K. de Wijkerslooth, in febuari 1940 werd hij burgermeester van Hilversum namens de RKSP. Halverwege 1940 stapte Wijkerslooth uit de RKSP en richtte hij zijn eigen partij genaamd de Nationale Eenheid op. Op 2 juli 1940 riep hij zich in de gemeenteraadszitting uit tot leider van het Nederlandse volk. Op 11 juli 1940 kreeg hij eervol ontslag als burgermeester van Hilversum verleend.
30 april 2020 - Nederland zal herrijzen speld
Van Eric Koot ontvingen we deze speld. Het speldje is vervaardigd in de voormalige kolonie Nederlands-Indië. Op het speldje is de Nederlandse vlag te zien, en de kleur oranje voor het koningshuis. De witte lotus in het midden staat symbool voor Nederlands-Indië.
6 april 2020 - Bidprenten
Van Paul Wareman ontvingen wij het volgende:
- Een bidprent van Maria Wilhelmina Zonneveld, overleden op 12 maart 1944 te Hilversum
- Een bidprent van Jack Rademaker uit Utrecht, op 12 juni 1944 was hij opgepakt door de bezetter en hij is vervolgens naar Concentratiekamp Neuengamme gestuurd, waar hij overleed op 3 januari 1945 aan uitputting.
- Een herdenkingsprent van Margaten, Limburg ter ere aan de gesneuvelde soldaten.
- Een noodgebed bidprent met betrekking tot luchtbombardementen, gedrukt door N. V. Gooi & Sticht te Hilversum.
24 november 2019 - NAD Arbeidsdienst bord
Tijdens het opruimen van het huis van een Loosdrechtse mevrouw vonden haar dochters iets heel bijzonders, een bord van de Arbeidsdienst voor Meisjes. Zonder de herkomst en achtergrond van het bord te kennen, is het al tientallen jaren gebruikt om van te eten.
Het bord had de voormalige eigenaresse decennia geleden gevonden in haar ouderlijk huis.
5 november 2019 - Wachtman uniform van een Hilversumse zoldervloer
Op 5 november 2019 werden wij gecontacteerd door Wouter Vreeke en Saskia Peverellie. Ze waren recent verhuisd naar Hilversum en tijdens de verbouwing kwamen ze losse vloerplanken tegen op zolder. Toen ze deze vloerplanken verwijderde ontdekte ze een bal met opgekropte kleding, bij het uitvouwen bleek het een oud Duits uniform te zijn.
Toen we langskwamen om naar de vondst te kijken werd al snel duidelijk dat dit ging om een Wachtman uniform. Wachtmannen waren vaak Nederlandse vrijwilligers in Duitse dienst om bewaking te verrichten. De voering van het jasje is van een oud Nederlands militair uniform, dit kwam vaak voor met Wachtman uniformen. Ook zat er een plaatje bij, dit is een ''Erkennungsmarke'', een Duits identiteitsplaatje voor soldaten. Op het identiteitsplaatje stond het volgende ''Wehrmachtbefehlshaber in den Niederlanden 4685''. Wachtmannen stonden onder leiding van de Wehrmachtsbefehlshaber. 4685 is het persoonlijke nummer van de eigenaar.
Helaas zijn de gevonden dingen door de jaren heen behoorlijk aangegeten door motten en muizen, bijna de complete linkermouw is verdwenen hierdoor.
Omdat deze vondst perfect in onze collectie thuis hoort hebben wij dit gekregen van het koppel zodat we het kunnen conserveren en in de toekomst tentoon kunnen stellen zodat iedereen deze vondst kan bezichtigen.
Meer lezen over de achtergrond van de Wachtmannen onder de volgende link: Wachtabteilung Lager Zeist - Wachtmannen
27 oktober 2019 - Herdenkingsplakkaat 10 mei 1940
Van een lezer kregen wij deze herdenkingsplakkaat ter nagedachtenis voor de Nederlandse militairen tijdens de Duitse inval van mei 1940.
25 mei 2019 - Rijwielbelastingplaatje Bussum
Van een collega verzamelaar Bert-Jan Dierink van het Mobilisatie Museum In tijd van oorlog kregen wij dit Rijwielbelastingplaatje.
Dit plaatje voor de rijwielbelasting geadresseerd aan iemand in Bussum. Deze belasting werd ingevoerd in verband met het tekort van de staatskas. De plaatjes werden op of bij het stuur aangebracht.
25 april 2019 - Bevrijdingsdocumentatie Soest en omstreken
Van de familie Steenstra uit Den Haag ontvingen wij deze bevrijdingsdocumentatie uit Soest en omstreken.
Alle stukken zijn van iemand geweest die tijdens de oorlog in Soest heeft gewoond, vooral de bevrijdingspullen zijn hierbij bewaard gebleven, zoals een aantal net na-oorlogse kranten, bevrijdingsfeest programma's en zelfs een aankondigingsplakkaat voor een bevrijdingsfeest in Soest-Zuid.
25 april 2019 - Herdenkingsnummer Vliegende Hollander
Dit document ontvingen wij van Lydia Schaddelee-de Gooijer. Het betreft een na oorlogs herdenkingskrantje van de strijd om Arnhem. De opmaak is afgeleid van de oorlogse luchtpamflet serie ''De Vliegende Hollander'', deze zijn in het Verenigd Koninkrijk door Nederlanders gemaakt en vervolgens door de RAF uitgegooid boven Nederland.
5 april 2019 - Verzetskranten uit Hilversum
Van collega verzamelaars uit Enschede van Enschede in WO2, ontvingen wij deze twee verzetskranten van de Trouw uit Hilversum.
25 februari 2019 - Persoonlijke documentatie familie Kalf
Hans Kalf schonk ons de volgende documentatie. De documenten betreffen twee persoonsbewijzen en twee bijbehorende stamkaarten van zijn ouders. Ook zit er nog een bedankbrief bij van Prins Bernhard die verstuurd was aan alle leden van de Binnenlandse Strijdkrachten, de vader van Hans ontving deze voor zijn bijdrage bij de Binnenlandse Strijdkrachten in Hilversum. Verder zat er nog het boek ''Oorlog in het Gooi'' bij.
28 februari 2018 - Gevonden documenten familie Eisner Abramowitz
Tijdens de verbouwing van het huis op de Loosdrechtseweg 146 te Hilversum zijn er een aantal documenten gevonden achterin het plafond. De documenten waren van het gezin Eisner Abramowitz.
Dit gezin woonde tijdens de Tweede Wereldoorlog op de Boomberglaan 8a in Hilversum. Frans Eisner was een luchtvaartdeskundige die bij de DVL (Deutsche Versuchsanstalt für Luftfahrt) werkte in Duitsland. In mei 1933 is hij ontslagen zonder duidelijk valide reden.
Erna Abramowitz was een Poolse zangeres. Na het ontslag van Franz verhuisde het gezin naar Hilversum, ze trokken in het huis van een oom van Erna Abramowitz die woonachtig was in het Verenigd Koninkrijk. Franz Eisner ging bij de NSF (Nederlandse Seintoestellen Fabriek) werken, Erna zong als sopraan bij de KRO en de VARA.
Bronnen:
https://www.joodsmonument.nl/nl/page/133426/erna-eisner-abramowitz
https://75jaar.oorlogsgravenstichting.nl/verhaal/erna-eisner-abramowitz/
Boek ''Een stad op drift'' door Geraldien von Frijtag
14 november 2017 - Distributiekaarten
Om aan bonnen te komen heb je een distributiekaart nodig. Met een distributiekaart kon je namelijk bonnen halen. Om de onderduikers buiten spel te zetten, heeft Rauter de tweede distributie stamkaart ingevoerd. Je moest nu persoonlijk je bonnen ophalen. Hierdoor werd het voor het verzet moeilijker om onderduikers te helpen - zij konden immers zelf geen bonnen halen.
Deze distributiekaarten waren een gift van Ans Burgering.
